#38. Từ "quan tâm" đến "chuyên tâm" phát triển sự nghiệp
Chuyển cách dùng từ, thay luôn nếp nghĩ.
Hãy nghĩ về một khao khát của bạn.
Đó có thể là ước mơ thuở nhỏ, là mục tiêu bạn quyết tâm phải hiện thực hóa, là điều gì đó cứ quẩn quanh trong tâm trí cho dù bạn có chuyển đổi thành phiên bản nào.
Bạn thích hát; bạn muốn đứng trên sân khấu; bạn quyết định trở thành ca sĩ/nghệ sĩ trình diễn.
Bạn thích viết; bạn muốn dùng ngôn từ để bày tỏ cảm xúc và suy nghĩ; bạn quyết định trở thành nhà văn/tác giả/người viết chuyên nghiệp.
Bạn thích đá bóng; bạn muốn tham gia đội bóng ở trường/ở công ty để được chơi đùa cùng quả bóng nhiều hơn; bạn quyết định trở thành cầu thủ thực thụ trên sân cỏ, mang lại chiến thắng cho nước nhà.
Bạn thích kim cương; bạn muốn có nhiều tiền để mua kim cương về ngắm; bạn quyết định trở thành người sở hữu nhiều kim cương nhất ở Việt Nam.
Bạn nhìn thấy sự khác biệt và sự thăng cấp tịnh tiến sau mỗi dấu chấm phẩy chứ?
Việc thích thú, quan tâm, mong muốn trải nghiệm một điều gì đó rất khác với việc quyết định, quyết tâm, kiên trì làm điều đó đến cùng, làm một cách chuyên nghiệp, và biến chúng thành nghề nghiệp, sự nghiệp trọn đời.
Câu chuyện của tôi
Ba năm trước, tôi từng gửi một bài viết đến cộng đồng Dear Our Community. Bài viết lấy cảm hứng từ tập podcast mang tên “Our career path is a learning journey” — chia sẻ những trải nghiệm trên hành trình lớn lên của một đứa trẻ tò mò, luôn lao ra ngoài và hừng hực thử làm này làm nọ, được mắt thấy tai nghe, được trau đồi chất liệu sống.
“Từ nhỏ, tôi luôn biết rằng tôi thích viết và muốn trở thành một nhà văn. Năm 8 tuổi, mẹ mua tặng tôi một quyển sổ, đặt tên là Nhật ký Mẹ và Con. Tôi thích mê và bắt đầu viết say sưa từ đó. Tôi viết nhật ký, viết báo, viết truyện ngắn, viết tập làm văn với niềm hứng khởi không thể che giấu.
Thời đó, chất liệu cho ngôn từ của tôi là những dòng sách mang yếu tố kỳ ảo, phiêu lưu như Harry Potter, hay truyện dành cho trẻ em của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh. Tôi có hẳn một quyển sổ ghi lại những câu nói tâm đắc từ các tác phẩm, các tập san văn chương, thơ thẩn, thư tình đủ cả.
Đến năm 14, tôi lại tiếp tục chăm chỉ sản xuất truyện ngắn trên blog Yahoo 360 lừng lẫy một thời. Tôi chuyên trị thể loại học đường, thích thú tạo nên những nhân vật đầy màu sắc và gán vào chúng những đoạn tình cảm gà bông lãng mạn, những lần bạn bè cãi nhau chí choé, tóm lại là đủ thứ chuyện mà một đứa trẻ quan sát được trong đời sống hàng ngày.
Lúc đó, tôi chắc cú rằng mình nhất định phải học chuyên văn, phải thi vào đại học Khoa học Xã hội và Nhân Văn, phải làm một nhà báo và một nhà văn thứ thiệt.
Ấy thế mà, tôi đã không.”
Bạn có thể đọc bài viết đầy đủ tại đây!
Tôi quan tâm đến rất nhiều thứ: tâm lý, giáo dục, văn hoá, nghệ thuật, chiêm tinh huyền học,… Tôi cũng thực sự thích được thử nghiệm, thử làm để hiểu hơn về mỗi lĩnh vực. Nhưng đến một ngày, khi đã kinh qua kha khá trải nghiệm, trong tôi mỏi mệt và trống rỗng. Dường như có điều gì đó thúc giục tôi phải nhìn sâu hơn, sâu hơn nữa để đối diện với mong muốn thực sự.
Khi lắng lại để nghe lòng mình, tôi cảm nhận rõ rệt có một khao khát đang bị giam cầm và lãng quên, một mong muốn đã bị đè nén, phớt lờ, phủ nhận trong suốt nhiều năm. Con người sĩ diện và mạnh mẽ trong tôi không muốn thừa nhận rằng mình đang sợ hãi.
Sợ không đủ giỏi
Sợ không có năng khiếu
Sợ nghèo
Sợ không có tiền lo cho gia đình và chăm sóc những sở thích quan trọng
Sợ làm sai
Sợ bị phán xét
Sợ thất bại, vấp ngã rồi không đứng dậy nổi
Sợ bị hiểu sai, đặt điều
Sợ người ta kỳ vọng vào mình nhiều hơn điều mình có thể
Sợ mình không đủ kiên trì và vững tâm để làm đến cùng
Thực hiện một phép tính nhé, tôi viết bản tin này trong 60 phút, nhưng chỉ mất 1 phút để liệt kê tất cả những điều này. Đấy đều là những nỗi sợ thường trực khi tôi chuẩn bị làm điều gì đó gần chạm đến mong muốn thực sự. Tôi hiểu những nỗi sợ này chịu ảnh hưởng bởi trải nghiệm nào đó trong tuổi thơ và quá trình trưởng thành của mình. Tôi cần dành thời gian để tạm biệt hoặc chung sống hoà thuận với chúng.
Khi gỡ được khúc mắc đó, tôi tự do hơn trong quyết định theo đuổi sự nghiệp. Khi lựa chọn đi theo tiếng gọi đó, tôi nhận ra mình không thực sự có quá nhiều mối quan tâm như mình tưởng. Tất cả những điều tôi làm, những sự tò mò đó đều hướng đến một điều: giúp tôi có chất liệu để làm công việc của mình có chiều sâu hơn, chất lượng hơn.
Từ "quan tâm" đến "chuyên tâm" phát triển sự nghiệp
Tôi, bạn, chúng ta có thể dành mối quan tâm đến nhiều khía cạnh trong cuộc sống. Nhưng:
liệu chúng ta thực sự có nhiều mối quan tâm đến thế không?
liệu có con đường nào, có trụ cột phát triển nào được chúng ta đầu tư đến mức chuyên tâm?
Tôi nhớ hoài cảm giác xúc động của mình khi quan sát, lắng nghe và hiểu sâu hơn về con đường trở thành biên kịch truyện tranh của anh M. Khát khao đó va phải rất nhiều sự phản đối, đặc biệt là khi ngành học đại học chả liên quan đến định hướng sắp tới. Thế nhưng mặc cho ai nói gì, anh vẫn chọn điều anh muốn.
Khi nghe anh giảng về storytelling, tôi há hốc mồm vì khâm phục chiều sâu trong nỗ lực nghiên cứu. Anh không phải là học giả hay nhà nghiên cứu trong giới học thuật, nhưng những hiểu biết của anh về tâm lý hay triết học, về kể chuyện hay phát triển nhân vật thật sự đỉnh. Những mối quan tâm của anh đều dẫn về trụ cột và mong muốn kể một câu chuyện chân thật, có chiều sâu.
Anh M. xuất hiện vào thời điểm mông lung nhất trong đời tôi, để tôi thấy vẻ đẹp của sự chuyên tâm toả ra sức hút mạnh mẽ đến thế nào. Anh không phải là influencer trên mạng xã hội. Anh là một người bình thường. Anh ẩn dật hơn tôi gấp 1 vạn lần. Nhưng sự ẩn dật đó không thể che lấp ánh sáng từ tình yêu, sự kiên định, sự lì đòn, lòng say mê học hỏi với con đường anh chọn.
Thật tốt khi có một case study để tôi có thể dựa dẫm vào và trò chuyện cùng.
Thật tốt khi tôi kịp nhận ra khoảng cách xa xôi giữa quan tâm và chuyên tâm.
Quan tâm là một thái độ tích cực thể hiện sự chú ý, tò mò và mong muốn tìm hiểu về một lĩnh vực nào đó. Khi quan tâm đến phát triển sự nghiệp, bạn sẽ dành thời gian nghiên cứu, học hỏi và thử nghiệm các cơ hội khác nhau. Tuy nhiên, ở giai đoạn này, bạn vẫn có thể bị sao nhãng bởi những yếu tố bên ngoài và chưa thực sự dồn toàn bộ tâm huyết vào một lĩnh vực cụ thể.
Chuyên tâm là một trạng thái tập trung cao độ, thể hiện sự quyết tâm và cam kết theo đuổi một mục tiêu cụ thể. Khi chuyên tâm phát triển sự nghiệp, bạn sẽ dồn hết sức lực, thời gian và tài nguyên để phát triển chuyên môn trong lĩnh vực đã chọn. Bạn sẽ kiên trì rèn luyện, không ngại khó khăn, thử thách và luôn giữ cho mình sự đam mê, hứng thú với công việc.
Quan tâm thể hiện điểm khởi đầu, là thái độ tích cực cần thiết để bắt đầu hành trình phát triển sự nghiệp. Chuyên tâm là đích đến, thể hiện sự quyết tâm cao độ và hành động cụ thể để đạt được mục tiêu một cách bền bỉ, kiên định qua thời gian.
Tạm kết
Hành trình phát triển sự nghiệp là một hành trình dài đầy thử thách. Tôi không muốn chỉ là người cổ vũ và ngồi ở khán đài, tôi muốn là một “người chơi”. Tôi khao khát được tìm thấy, được chọn một trụ cột năng lực lõi mà mình có thể mài giũa sắc bén để trở nên chuyên nghiệp, xuất sắc hơn.
Hầu như không có “người chơi chuyên nghiệp” nào lại chật vật vì kỹ năng cả. Họ chật vật về những điều khác xoay quanh đời sống cá nhân như gia đình, bạn bè, cơm áo gạo tiền. Tôi không muốn lấy sở thích và mối quan tâm của mình để đặt lên bàn cân với sự bền bỉ và chuyên nghiệp của người khác. Tôi muốn tham gia một “cuộc chơi” công bằng, máu lửa, và đầy hứng khởi — nơi tôi, bạn, chúng ta đều đang chuyên tâm theo đuổi con đường của mình.
Bạn có đang loay hoay tìm kiếm con đường sự nghiệp phù hợp cho mình?
Bạn có đang phân vân giữa nhiều lựa chọn khác nhau?
Bạn có đang sợ hãi thất bại và không dám theo đuổi ước mơ của mình?
Nếu bạn đang đứng trước những ngã rẽ quan trọng trong đời, thì Self Lab xin được chào đón bạn đến với Writing Circle #1: Nỗi sợ và những khát khao khi chuyển đổi nghề nghiệp — nơi chúng ta khám phá về đôi bạn “nỗi sợ - khát khao” đầy mâu thuẫn nhưng dường như luôn xuất hiện trên chặng đường phát triển, chuyển đổi nghề nghiệp của mỗi cá nhân.
Thời gian: 20:00 - 21:30, Thứ Năm, 28/3/2024
Địa điểm: Online qua Zoom
Số lượng: Tối đa 50 người (còn 10 chỗ)
Miễn phí và có quà tặng!
Chúc bạn dũng cảm theo đuổi con đường của riêng mình, vì chỉ có bạn mới biết mình thực sự muốn gì, cần gì để tạo nên cuộc sống mong ước.
Hẹn gặp bạn! Ôm và yêu ♥️
😍❤️